3 Aralık 2017’de Çıplak Ayaklar Stüdyosu’nda gerçekleşen Kontak Doğaçlama İçin/de Deneyimsel Anatomi Atölyesi’nin ikinci bölümü “Formdan Akışa” için eğitmen Defne Erdur’un çalışma notlarıdır.
Aralara italik olarak eklenen notlar, katılımcılardan Dilek Üstünalan’ın kişisel notlarıdır.
Çalışma Planı
11.30 -12.00 – Kayıt – bireysel ısınma – Açılış çemberi
12.00-14.30 – Çalışma 1
14.30-15.30 – ÖĞLE YEMEĞİ
15.30-18.00 – Çalışma 2
18.00-18.15 – MOLA
18.15-19.15 – Açık Araştırma ve Entegrasyon Alanı (mini jam)
19:15-19:30 – Kapanış çemberi
Gerçekleşen Çalışma Akışı ve Notları
Bugünkü çalışmanın hedefi: Kemiklerimizin özellikleri ve birbirleriyle olan ilişkileri aracılığı ile hareket kalitemizi, kapasitemizi ve dağarcığımızı geliştirmenin yollarını aramak. Bunu yer, mekan ve eşlerimizle ilişkimizi sürekli gözden geçirerek yapmak.
Kayıt ve Bireysel Isınma (11:30 – 12.00 )
Açılış Çemberi: bireysel ihtiyaçların, geçen pazardan bugüne kalanların paylaşılması + kemiklerin iç yapısına dair videonun izlenilmesi (12.00- 12.40)
Çemberde bir paylaşım:
- Kendimi beklemek, zamana bırakınca oluvermesi
- (Sanat/dans için) duygusal yakıt
- Hayatı olumlayan (life affirming) kaynaklar
Kemiğin dış kısmı bükülmeye dayanıklı yapı, daha sert ama hala hava boşlukları var. Ortası süngerimsi yapı; basınca/sıkışmaya dayanıklı. En içte ilik var. Kemiğin tamamı canlı, içinden sinirler ve kan damarları geçiyor, içinde bir hareket var.
Isınma (12.40 – 12.55)
Kemik dansı – yumuşak canlı ve boşluklarla dolu kemik yapılarını hayal ederek tüm bedeni taramak ve videoda da izlediğimiz bu imgelerle tüm bedendeki kemikleri tarayarak harekete geçmek. Yerin desteği ile kemiklerin esneme, yaylanma kapasitesini araştırma. Mekana açılırken hafiflik, askıda olma duyumsamalarını harekete davet etme. Olana izin vererek, forma takılmadan hareketimizi daha eforsuz ve hafifleyerek gerçekleştirmek. Bedendeki tüm kemiklerin farklı büyüklükteki boncuklardan oluşan bir kolye gibi duyumsanması ve yeniden ve yeniden yere serilip toplanması.
Bu dansta yerde olduğum ve yerle temas halinde olan kemiklerime, onların şekillerine, hareketlerine dikkatimi verdiğim zamanlarda bile; dikkatim yukarılarda olan, havada asılı kalarak harekete devam eden kemiklerime daha fazla yöneldi; oldukça hafif hissettim.
Baş – göz ilişkisini hareket odağına davet (12.55- 13.05 )
Kafatasının imgesine baktıktan sonra başın yerde ve bedenimizin üzerindeki hissiyatını kullanarak hareket etme. Yerden yükselen başın nefes aracılığı ile uçan bir balon gibi algılanması.
+Kafatası :
Gözün kafatasının yapısı içindeki yerine bakış ve bu boşlukların yumuşak rahat birer koltuk gibi algılanması ve gözlerin yuvalarında rahat etmesi. Bakışların rahatlayarak tüm başın bedenin diğer bölümlerinin hareketine daha hafif, rahat ve özgürce dahil oluşu.
+Gözün Yuvası:
Gözlerimden içeri bilgi girişini “dokunsal” olarak hayal etmek/algılamak bana çok iyi geliyor. Sanki mekanda olup bitenleri görmeye çaba harcamadan, nasıl başka bir bedenin, yerin ya da etrafımdaki hava akımının dokunuşunu bedenimde hissediyorsam; aynı şekilde mekan tüm içerdikleriyle, tüm hareketliliğiyle görsel algıma dokunuyor gibi algılıyorum. Bu da algımı rahatlatıyor, daha bir açıyor ve kendimi çevremde gördüklerimle “birleşmiş” hissediyorum. Anlatmak çok kolay değil; dışarıdan bir bilginin içeri girmesi gibi değil bu, dışarıdaki o şeyle dokunsal yolla birleşme ve içeriden hissetme gibi.
+Göz Dansı :
@ müzik – Nagwa – la cariocala
⁃ Mekanda hareket ederken ne gördüğümüzün farkına varmak ve gözlerin bakmak için dışa doğru yönelmeden, gelen bilgileri rahatça karşılaması. Sanki mekanın gözleri görmesine izin vermek…
⁃ Bir zaman sonra mekandaki diğer gözlerle karşılaşma ve bu durumun harekette ne gibi değişimlere sebep olduğunu gözlemleme.
⁃ Bir eşle göz göze kalıp dansa düet olarak devam. Bakışları koparmadan mekanda ilerlemeye devam ederek hareket.
⁃ Dans devam ederken bir eşin (A) gözünü kapatması diğer eşin (B) hem eşinin dansını görerek ona uyumlanarak hareket edişi hem de kendi bağımsız dansına eşinin negatif alanlarında devam edişi. (Gözü görmeyen kişilere bir gönderme ile görmenin, destek olmanın, korumanın, kollamanın yeterli olduğunun; itip çekiştirmeden, yönetmeden destek verilebileceğinin, hayatta da aynı şekilde birlikte yaşamanın, dans etmenin mümkün olduğuna işaret etmek.)
⁃ A ve B’nin dans içinde rol değiştirmesi
⁃ Dansın son 1 dk.sında her iki eşin de gözlerini açarak – hem görüp hem görülerek dansa devam edişi. Güven ve rahatlığın sürekliliğini araştırma. ⁃ Eş ile göz dansının değerlendirilmesi
Çemberde Sözlü Paylaşımlar (13.15- 13.25)
Paylaşımdan anahtar kelimeler:
- zihin oyunları
- kollama – sosyal hayatla bagli – o anda sadece yanında olmak yeter
- kemikler – yere değen kısımların ve havada kalan bölümlerin kalite farkı ve hafifliğin rol çalışı
- açılma hissi
- kas ve kirişlere odaklanarak odaklanma
- kemiklerin dialogları
- uzaktan teması kurma – mesafeyi koruyarak ve belli bir zamanı alarak hareket etme
- kafatasının yerde sürüklemesinin kemik yapısını hissetmede kolaylaştırıcı oluşu
- eşli çalışmada – karşımdakini düşünmek, o ne düşünüyor?, yeterince iyi miyim?, nasıl gözüküyorum? gibi sorularla baş etme
- görülmenin bir çeşit heyecan ve coşku, güven veya tedirginlik getirişi.
Kemik:
- Yumuşaklık, yerle temas
- Açılma, hafiflik, yüzme
- Kemiklerin diyalogları
- Kafatasındaki netlik
Göz göze / göz kapalı eşli dans:
- Mesafe – temas – zaman
- Koruma-kollama?
- Nasıl gözüküyorum? Yeterince iyi miyim?
- Görülmek / görüldüğünü görmek / görülürken görmemek
- Çocuğun anneyi kontrolü: annem hala bakıyor mu? Güvende miyim?
- Göz göze dansta tedirginlik – mesafe
- Göz kapalıyken güven duyma, rahatlık
- Eşimi kollarken kendi dansım nerde?
- Kazalar olabilir mi, doğal mı, engellemeli miyim?
- (kaza olunca) bana hala güvenecek mi?
- Oyun odaklı olmak
El parmakları ve omurga arasındaki bağlantıları kullanarak hareket (13.30-14.00)
+ Bağlantıların omurgamız üzerinde belirlenmesi. (Bağlantılar Charlie Morrissey’den alıntılanmıştır.)
- Baş parmak – Kafatasının tabanı
- İşaret parmağı – 7. Cervical omur
- Orta parmak – Kaburgaların orta noktası 5/6. Toracal omur
- Yüzük parmağı – iliosacral eklem
- Küçük parmak – kuyruk sokumu
+ Destek imgelere bakış:
⁃ scapula:
– önden kol bağlantıları:
– arkadan kol bağlantıları
+ Geçen haftaki 3 hareket kütlesi odağında çalışmaya bu 5 bağlantı noktasını ekleyerek hareket içinde detayları araştırmaya devam.
Bu araştırma sırasında, parmaklarımın aldığı yönlerin, en çok spiral harektleri başlatırken kolaylaştırıcı olduğunu fark ettim. Bundan sonra da spiral çalışmasına geçmiş olmamız hoşuma gitti 🙂
@ Müzik- Alva Noto – Virioon eşliğinde Hareket Araştırmaları (13.45-14.00)
Yönergeler:
“Enerji ilgi, odak ve dikkati takip eder…”
“Detayları hayal ederek, imgeleyerek harekete devam”
“Omurga hareket içinde kendini fark ettirebilir ve ben detayları yakalayabilirim”
“Dansın içinde detayları tamamen unutabilir ve ara ara gelen imgeleri yakalayabilirim”
“Olması gereken, yapmam gereken birsey yok – basitçe ilişkileri gözlemliyorum”
“İlgimi, odağımı bir şeye yönlendirim hareketin etkilenmesine izin verebilirim.”
“Kendimi akışa bırakıp, bir anda bir ilişki fark edebilir ve onu izleyerek harekete devam edebilirim.”
- Aynı araştırmayı yerde deneyimleme.
- 3 seviye ve 3 yönü kullanarak harekete devam (in çık, ileri geri, sağ sol)
- Ara ara durup bir an boşluğa, hareketsizliğe yer acma. Durduğumda düşünceler gelebilir. Geldikleri gibi gitmelerine izin verebilirim. Duyumsamaları fark edip takip etmemeyi tercih edebilirim. Duyguları hissedip dansa davet edebilirim.
- Her şeyi unutup, analizi bırakıp 5 dk müziksiz kendi bedenimin solosunu yaratmaya izin verme
Dansın sonunda şöyle bir farkındalık anı yaşadım: Dansı sona erdirdik; her nerdeysek orda durağan bir hal aldık. Benim sol kolum omuz hizasında havadaydı ve sola bakıyordum. Bir süre böyle durduktan sonra daha rahat durabilmek için kolumu yere doğru gevşetince gövdem ve başım da öne doğru(kalçamın, ayaklarımın baktığı yer) döndü. Bu dönüşü, kendiliğinden olduğu sırada fark etmek ve parmak bağlantılarıyla ilişkilendirmek keyifliydi.
Spirallere Giriş (14.00 – 14.15)
- Küpeli davul – kollar iki yanda açık ve serbest, pelvisin hareketi başlatmasıyla kollar ve baş dönüyor, tüm bedeni döndürüyor.
- Kolların yukarı yönelişi ile spiral bedenin kendi etrafında dönüşünü kolaylaştırıyor.
- Eşle birlikte oluşan iki spirali tanımlama. 1 – sağ koldan sol destek ayağa çizilen kısa spiral. 2 – sağ koldan havadaki ayağa çizilen uzun spiral
- Yerde spiralleri ve 3 hareket kütlesinin bağımsız eklemlenmesini araştırıyorum
- Yerde kolları kaldıraç gibi kullanmayı, havada anten gibi yön bulmaya, hareket içinde spiralleri bulmama yardımcı olmalarını kullanarak hareket ediyorum
- Ara seviyelerde – oturma kemikleri veya omuzlarımı kullanarak geçişleri araştırıyorum
- Spiralleri momentum yaratmak ve yere iniş çıkışlarda kullanmak üzere kullanıyorum. Ayaklarımı birbirine yakın kullanarak denge-dengesizlik işlevlerini araştırıyorum.
Tirbüşon imajı güzel: bir şey döne döne aşağı gittiği için kollar rahatça açılıp yukarı kalkıyor.
Yere iniş ve çıkışlarda nereye gittiğini görmek için spirali kullanma; uzuvların savrulmasının yarattığı momentumu kullanmak, enerjiyi toplamak için bacakları, kolları merkeze toplayıp tekrar açmak
Eşle Kontak’a Geçiş : Kollar ve Sırtta Kontak Noktasını Yuvarlama ve Kaydırma (14.15-14.45)
- Kollar önde bir pilates topunu kucaklar gibi havada asılı, dirsekler rahat…
- Eşle bir elin tersinden başlayarak tüm sırtı geçip diğer ele varış. A’dan Z’ye tüm kontak noktalarını ziyaret. A-A, B-B, .. Ğ-Ğ, … S-S, … Z-Z. Hiç bir noktayı atlamadan kontağı koruyarak harekete devam.
- Kolları serbest bırakıp, bir başka bedene yaklaşırken pilates topu tutma formuna getirmek ve yumuşsakça kontağa giriş. Mekanda serbest ilerlerken bu giriş çıkışları araştırma. Potansiyel eşlerin ritmini duyumsama, bedenleri okuma ve o bedenlerin ritmine uyumlanma, ya da kendi ritmini devam ettirerek sana uyumlanılmasını bekleme.
- Grubun yarısı komut geldiginde duruyor, diğer yarısı harekete devam ederek farklı beden bölümlerini kullanarak duranların bedenlerini kayacak ya da yuvarlanacak yüzeyler olarak kullanıyor. A-A, B-B,… Z-Z şeklinde de olabilir, A-A, A-B, A-C,… A-Z şeklinde de. Roller değişerek diğer grup yüzey bulma ve kayma ve yuvarlanmayı çalışır.
- Roller karışık dileyen dilediği zaman durup dilediği zaman hareket edebilir, yüzey bulma, kayma ve yuvarlanma araştırmasına devam edilir
- Serbest dansa geçilir ve bir önceki egzersizdeki detaylar araştırılırken ayaklar daha serbest ve hareketli nasıl olabilir araştırılır.
Uygun/rahat kol açıklığını bulmak için kolun aşağı-yukarı serbest salınımına izin vermek güzel bir yoldu; kollar böylece kendi yerini buldu. Hem de bu salınım kollara sürekli ve rahat bir hareket verdi. Salınımın ritmi üzerinden potansiyel eşlerimizle kendiliğinden uyumu yakalamayı da araştırdık.
14:45-16:15 YEMEK ARASI
@ Müzik – Buckshot LeFonque – Doin’ It (My Way) eşliğinde 4-5 dk serbest dans ve sonunda yere kendimizi bırakış
- Yerde ağırlığı yere bırakmayı hissetme ve kemiklerin hissini hatırlama bırakma
- Yerde hareket ederken kürek kemiklerlerini hissetme
- Ara seviyeye geçerken oturma kemiklerini hissetme
- Oturma kemikleri üzerinde ilerleme : yerde topuklar ve oturma kemiklerini, gövdede kürek kemiklerinin ağırlığını hissederek hareket
- Yere uzanarak hareket : pubis, ayak parmakları ve sternumun hareketini ve birbiriyle olan ilişkisini hissederek hareket
+Topuklar – Oturma Kemikleri, Oturma Kemikleri – Kürek Kemikleri arasındaki ilişkiyi araştırarak hareket (16.30-17.00)
ayak yapısına bakış :
bedene arkadan bakış ve bağlantıları görme :
- bağlantıları hareket içinde araştırma:
@ müzik Buckshot LeFonque – Here we go again, James Brown, son 5 dk müziksiz, bedenin kendi ritmini bulmasına izin vererek hareket
pelvis bacak eklemine bakış :
iliosacral ekleme bakış :
(oriental dans örnekleri ile kalça eklemi ve pelvisin iki tarafının özgür hareketine bakış)
+Ayak baş parmakları, kasık kemiği (pubic bone), sternum arasındaki ilişkiyi araştırarak hareket (17.00-17.15)
Sternum – önde birbirine kaynamış omurları ile mini bir omurga gibidir.
- Kasık kemiği, sternum ilişkisi ile oynayarak hareket
- Ayak baş parmakları ve kasık kemiği ilişkisi ile oynayarak hareket
Ayakların yerden vaz geçişi, eşli seviye değiştirme çalışmaları, tüm imgelerin dans içinde ziyaret edilmesi (17.15 -17.45)
Hareket içinde bacakları açtıktan sonra tekrar merkezlemek, hem kalça eklemini dengeye getiriyor hem de bacağın hareket olasılıklarını arttırıyor.
Dansın oryantale dönüştüğü sırada, ya da ondan az önce; ağırlığımızı topuktan ayağın ön tarafına doğru almayı, parmak ucuna çıkarak topuğu serbest bırakmayı ve ağırlığımızı üstünden alarak(diğer tarafa vererek) serbest bıraktığımız kalçayı nasıl döndürebileceğimizi araştırıyorduk.
+Çemberde sözlü paylaşımlar – ağırlık aktarmadaki zorlukların dile getirilmesi (17.40-18.45)
+Dikey ve yatay ağırlık paylaşımlarına giriş
- Yerde eşli çalışma : CI 101 – Dikey Ağırlık Paylaşımı : Yerde yatan eşin bedeninin farklı bölümleri üzerine kendi bedenimin farklı bölümlerinin ağırlığını bırakıyorum: Sorular – neresi ne kadar ağırlık alabilir? bıraktığım beden bölümü ne kadar ağır? Eşin üzerine tüm bedenin ağırlığını bırakma ve ağırlık vermemeye çalışarak tüm kasları kasma. İki kalite arasındaki farkı duyumsama. Rolleri değiştirip egzersizi tekrar.
- 3 erli gruplar halinde yerde yatış. Bedenin bazı noktalarının birbiriyle temas etmesine izin vererek, yavaş yavaş sallanarak ve yuvarlanarak, eşlerimizin bedenleriyle olan ilişkiyi de kullanarak tüm bedenimizi rahatlatma.
- Farklı ritimlere izin vererek, eşlerimizin ritimlerine uyumlanmak zorunda olmadan, hafif itişlere de izin vererek kendi kütlemizi rahatlatma. Büyük ve küçük hareketler içinde araştırma.
- Eşlerle teması koparmadan salınım, itiş ve sarsıntıları ara ve üst seviyelere taşıma.
- Bu itiş ve sallanmalara devam ederken daha üst seviyelere çıkma stratejilerimizi konuştuk: kemiklerin içine ve yere doğru bastırarak eşlerinin desteğini alma, eşlere yakın kalmak için yeri itme/tutma
- Eşlerle teması koparmadan ayakta zıplama, çarpma, dönme ve itmelere devam.
- Ayakta harekete devam, tüm grup eşleşerek zıplama, çarpma, dönme ve itmelerle oryantasyonu kaybederek ve yeniden bularak dansa devam.
- CI 102 -Yatay Ağırlık Paylaşımı
- Eşle omuz omuza dayanarak mekanda ilerleme
- Eşle omuz omuza ilerlerken sırta dönerek ve diğer omuza geçerek ilerleme
- Eşle pevlis pelvise dayanarak ve dönerek mekanda ilerleme (muz şeklinde- bacaklar ve kollar pelvisten uzak)
Mini Jam – 18.45-19.15
- Jam prensiplerinin ve dikkat noktalarının üzerinde geçiş
- Mekanı boşaltma ve hep birlikte jam’e başlangıç
Kapanış Çemberi – 19:15-19:30
Kapanış çemberinden notlar:
- Bu kadar saat anda kaldım
- Alma – verme – güven – teslimiyet
- Çocuk gibi istediğimi yapabilmek; yargısız, özgür
- Yapmak – olmak
- Düğünde oynayan iskeletler – oynak eklemler
- Kendi düşüncelerim bir yandan jenerik gibi aktı. Kollektif olmak; kendimden, düşüncelerimden korkmamak
- Başkasının ağırlığını aldığımda yaşadığım rahatlama, kendi ağırlığımı bırakmaktan daha iyi geldi. Başkasının ağırlığını almak = hafiflik
- Beklentilerimiz deneyimi bozuyor.
Referanslar :
Müzikler:
Buckshot LeFonque – Doin’ it (My Way)
Buckshot LeFonque – Here we go again
Buckshot LeFonque – James Brown
